Onderwijs is niet klaar voor de netwerksamenleving’
Onderwijs personaliseren
Voor het onderwijs betekent dat dat we kinderen moeten voorbereiden op een wereld die snel aan het veranderen is, zei Boonstra. De inzet van ict speelt daarin een essentiële rol. “Ict maakt het mogelijk. In de oude wereld was de leraar voor de klas degene die de kennis overdroeg. Nu kun je kennis overal halen. Aan de andere kant van de wereld, uit een video, een TED-talk. Of je creëert kennis. Met ict kun je bepaalde taken automatiseren, zodat er in de les meer tijd overblijft voor menselijke interactie. Ict faciliteert en brengt gelijkgestemden samen. Je kunt als leraar elk jaar dezelfde les afdraaien, maar waarom zou je dat doen als dat niet je sterkste kant is? Didactiek is meer dan dat. Je kunt de ene leerling een video laten bekijken en de andere iets anders laten doen, het onderwijs afstemmen op individuele leerlingen.”
Outside the box-denken
Het onderwijs bereidt leerlingen echter nog steeds voor op hiërarchie. Bedrijven hanteren een organogram met boxen. “In zo’n box staat een functieomschrijving. Bedrijven willen dat mensen outside the box denken, maar ze willen iedereen er ook weer in. Zodat je uitwisselbaar bent. We willen geen unieke mensen en daarom komen talenten niet tot hun recht. Je moet passen in een ideaal profiel, of anders eigenschappen bijschaven in plaats van je sterke kanten uit te buiten.”
Het niet outside the box mogen denken begint al in het basisonderwijs, zei Boonstra. Als voorbeeld noemde ze de citotoetsen. “Bij een vocabulairetest moesten vijfjarigen aangeven of bij een iglo de kleur rood (warm) of blauw (koud) hoort. Het juiste cito-antwoord is blauw. Maar mijn neefje had rood gezegd. Want een eskimo bouwt een iglo omdat hij het warm wil hebben. Op grond van de toets zou je nu moeten concluderen dat hij een zwakke vocabulaire heeft, omdat hij kennelijk niet weet wat een iglo is. Maar het tegendeel is het geval.”
Een ander voorbeeld: een citovraag toont vier plaatjes, van een auto, bus, vrachtwagen en vliegtuig. De vraag is welk voertuig niet in het rijtje thuishoort. “Het juist cito-antwoord is het vliegtuig. Maar er zijn ook kinderen die de vrachtwagen kiezen. Omdat een vrachtwagen geen mensen vervoert. Of omdat het het enige vervoermiddel is waarmee je niet op vakantie gaat. Maar dat antwoord is fout.”
Operation Education
Om meer beweging in de onderwijswereld te krijgen, zette ze Operation Education op, een “platform voor waardevol leren.”
Boonstra: “Operation Education wil in essentie verbinden, versterken en zichtbaar maken, met verhalen laten zien dat het anders moet. En zijn al zoveel oplossingen. De hal van de onderwijsbeurs IPON staat er vol mee. Maar als gewone sterveling wist ik dat tot voor kort niet. Als we het weten, kan er een beweging ontstaan. Iedereen kan die in gang zetten, of je nu moeder of leraar bent. We moeten naar faciliterende organisaties die ondersteunen en ervoor zorgen dat iedereen op zijn of haar gebied kan excelleren.”
Op 24 april houdt Operation Education in Driebergen het Festival of Solutions,waar ideeën worden uitgewisseld over vernieuwend onderwijs.
Binnenkort meer nieuws over de onderwijsbeurs IPON op Edukator.nl
