Kennis over ouderbetrokkenheid

Onderzoeksprogramma 2013-2017

OCW wil netwerken om scholen en ouders heen voorzien van wetenschappelijke kennis op het gebied van ouderbetrokkenheid. Allereerst door een 5-jarig onderzoeksprogramma dat in het najaar van 2013 start. Dit wordt via de site van NWO gepubliceerd. De vragen richten zich op:

• het effect van ouderbetrokkenheid in de thuissituatie op het leerproces;
• de rol van docenten bij ouderbetrokkenheid;
• het effect van ouderbetrokkenheid bij keuze- en loopbaanbegeleiding.

Feiten en cijfers Monitor Ouderbetrokkenheid

OCW heeft in 2012 onderzoek laten doen naar ouderbetrokkenheid in het po, vo en het mbo. De resultaten staan in de ´Monitor Ouderbetrokkenheid´. Hierin staan onder meer de volgende resultaten:

• Tussen 2009-2012 kregen meer scholen een coördinator voor het ouderbeleid. In het po steeg het aantal van 37% naar 45%. En in het vo van 39% naar 43%.
• Ruim 2/3e van de ouders in het po leest kinderen ten minste 1 keer per week voor. 40% leest dagelijks voor. In 2009 was dat 28%.
• Ouders zijn positiever over de inspanning van de school om ouders meer bij het onderwijs te betrekken.
• In 2012 heeft en groot deel van de scholen een visie over ouderbetrokkenheid vastgelegd: 83% in het primair onderwijs, 88% in het voortgezet onderwijs en 56% in het mbo.

SCP-onderzoek

Het SCP heeft op 23 september 2013 het onderzoek ‘Samen scholen’ gepubliceerd. Er is onderzoek gedaan naar de samenwerking tussen scholen en ouders in het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Het onderzoek brengt het volgende in kaart:

• hoe ouders denken over opvoedings- en onderwijsdoelen;
• hoe ouders aankijken tegen de samenwerking met scholen;
• hoe de samenwerking tussen ouders en scholen in de praktijk verloopt.

Uit het SCP-onderzoek blijkt dat ouders, leraren en schoolleiders vinden dat samenwerking belangrijk is voor de leerresultaten van kinderen. Zowel bij ouders als school is het belang van ouderbetrokkenheid bekend en de wil tot samenwerking aanwezig. Ouders zijn thuis veel en vaak betrokken bij het onderwijs van hun kinderen. Maar dat zegt nog niets over de kwaliteit van die ondersteuning.
Het onderzoek bevestigt dat communicatie, heldere afspraken en het uitspreken van wederzijdse verwachtingen tussen ouders en school erg belangrijk zijn voor een goede samenwerking en dat verbetering op dit gebied nog mogelijk is. Dat is maatwerk per kind/school. Als ouders en leraren elkaar al in een vroeg stadium leren kennen en afspraken maken, is het makkelijker om gezamenlijk op te trekken bij voorkomende problemen met het kind.

Lees hier het rapport en de beleidsreactie van staatssecretaris Sander Dekker die op 23 september 2013 ook namens minister Bussemaker aan de Tweede Kamer is gestuurd.

Goede voorbeelden

In opdracht van OCW is een groot aantal goede praktijken beschreven. Deze bestrijken de sectoren PO, VO, (V)SO en Beroepsonderwijs (VMBO en MBO). Goede praktijken kunnen dienst doen als:

• inspiratiebron;
• spiegel;
• bron van nieuwe kennis en inzichten;
• etalage voor nieuwe werkwijzen.

De voorbeelden kunnen ook belangrijk zijn voor scholen en ouders buiten de eigen sector. Het zet aan tot nadenken wat die ervaringen en inzichten kunnen betekenen voor de eigen situatie. Dit vraagt om maatwerk, ervaringen van anderen kun je niet gedachteloos overnemen.

Op de website leraar24.nl vindt u voorbeelden voor po, vo en mbo.

Andere onderzoeken ouderbetrokkenheid

In het document ‘Onderzoek betrokkenheid ouders in het onderwijs‘ staat een selectie van onderzoeken naar ouderbetrokkenheid. Deze onderzoeken belichten verschillende aspecten van ouderbetrokkenheid in verschillende onderwijssectoren. Zij bieden feiten en cijfers over het belang van ouderbetrokkenheid.
Daarnaast geven de onderzoeken informatie over hoe scholen en ouders de ouderbetrokkenheid tot stand kunnen brengen. Hoe bereik je als school bijvoorbeeld ouders in het middelbaar beroepsonderwijs? Hoe ga je om met cultuurverschillen onder ouders? Hoe kan een ouder de leerprestaties van het kind thuis ondersteunen? De onderzoeken geven antwoorden op deze vragen.