Blog: Traumasensitief lesgeven: de sleutel tot een veilige leeromgeving
In het onderwijs werken met leerlingen die ingrijpende gebeurtenissen hebben meegemaakt, zoals vluchtelingenkinderen, vraagt om een traumasensitieve benadering. Veel van deze kinderen hebben moeite met het herkennen, uiten en reguleren van emoties, wat zich kan uiten in uitdagend gedrag. Hoe kun je als leerkracht bijdragen aan een veilige en ondersteunende omgeving waarin deze kinderen zich kunnen ontwikkelen?
A: Emoties van leerlingen kanaliseren
Kinderen met een trauma-achtergrond vertonen vaak gedrag dat wordt beïnvloed door overprikkeling en verhoogde waakzaamheid. Ze kunnen moeite hebben met concentratie en vertonen soms plotselinge stressreacties, vooral in situaties die hen aan trauma’s herinneren. Als leerkracht kun je een cruciale rol spelen door deze emoties te begeleiden met begrip en geduld.
B: Positieve invloed op gedrag
Prikkelbaar of agressief gedrag komt vaak voort uit onverwerkte emoties. Door gedragingen te begrijpen en met constructieve interventies te reageren, kun je een verschil maken. De Gedragsmatrix ‘Omgaan met Emoties en Weerstand’ biedt richtlijnen en praktische handvatten om consistent en effectief om te gaan met emotioneel of opstandig gedrag in de klas.
C: Traumagerelateerd gedrag
Trauma of puberteit?
Gedrag van leerlingen kan verschillende oorzaken hebben. Een overzicht van kenmerken:
- Traumagerelateerd gedrag: Hyperalertheid, vermijding, dissociatie, emotionele uitbarstingen, regressie, lichamelijke klachten.
- Puberteit: Stemwisselingen, risicogedrag, identiteitsvragen, groepsdruk, zelfbewustzijn, slaapproblemen.
Het is belangrijk deze gedragingen in hun context te plaatsen en leerlingen passend te begeleiden.
D: Vertrouwen, veiligheid en relaties bevorderen
Een gevoel van veiligheid en steun is essentieel voor de ontwikkeling van alle kinderen, maar vooral voor vluchtelingenkinderen. Praktische tips om dit te bereiken:
- Veiligheid bieden: Zorg voor voorspelbaarheid en structuur in de klas. Creëer een plek waar leerlingen zich kunnen terugtrekken.
- Emoties benoemen: Help leerlingen hun gevoelens te herkennen en erken deze met empathie: “Ik zie dat je verdrietig bent. Wil je praten?”
- Reguleringstechnieken aanleren: Introduceer ademhalingsoefeningen, mindfulness of creatieve uitingen zoals tekenen of muziek.
- Geduld en begrip: Vermijd straffen voor gedrag dat voortkomt uit stress of angst. Stel realistische verwachtingen.
- Groepsdynamiek: Stimuleer respect en inclusiviteit via samenwerkingsopdrachten.
- Professionele ondersteuning: Werk samen met schoolpsychologen of maatschappelijk werkers wanneer nodig.
Herkenbaar?
- Leerlingen die niet aanspreekbaar zijn?
- Leerlingen die moeite hebben met leren of zich terugtrekken?
- Leerlingen die snel overprikkeld raken of onverwacht huilen?
- Drukke leerlingen die moeilijk stilzitten en afleiding zoeken?
- ?
Met de praktische scholingen ondersteunen wij ISK-scholen om effectief om te gaan met deze uitdagingen.
Driehoektraining biedt scholingen voor ISK en het reguliere onderwijs op het gebied van:
- Traumasensitief lesgeven
- Interculturele communicatie en ouderbetrokkenheid
- Omgaan met emoties, weerstand en agressie
De praktische Driehoektrainingen worden door deelnemers gewaardeerd met een gemiddeld cijfer van 8,5. Ook voor jullie school verzorgen we graag een incompany studiedag. Wij bieden maatwerkprogramma’s aan op elke gewenste locatie.
Wij bieden deze scholingen aan als een dagdeeltraining, uitgevoerd door twee trainer en een co-trainer. De training bestaat uit 20% theorie en 80% praktijksimulaties, gebaseerd op de casuïstiek van de deelnemers.
Voor meer informatie kun je gerust contact met ons opnemen voor een scholingsaanbod op maat. E-mail: info@driehoektraining.nl